Chức năng dinh dưỡng của chất béo là gì? Sơ lược về chất béo
Khi nhắc đến chất béo, chúng ta thường nghĩ đến một loại chất độc hại gây béo phì và các bệnh tim mạch. Không phải đâu bạn nha, vẫn có những loại chất béo vô cùng cần thiết cho sức khỏe con người. Cùng tìm hiểu xem chất béo là gì, chức năng dinh dưỡng của chất béo là gì và nhu cầu chất béo của cơ thể người trong bài viết dưới đây nhé!
Chất béo là gì?
Chất béo là một dạng lipid, gồm một nhóm các hợp chất hòa tan trong các dung môi hữu cơ và thường không hòa tan trong nước và nhẹ hơn nước.
Mặc dù thuộc nhóm cung cấp năng lượng cùng với chất bột đường và chất đạm nhưng chất béo cung cấp nguồn năng lượng đậm đặc nhất. Bạn biết không, 1 gam chất béo cung cấp khoảng 9 calo năng lượng, trong khi 1 gam chất đường bột hoặc chất đạm chỉ cung cấp 4 calo mà thôi.
Đơn vị cấu tạo cơ bản trong chất béo gồm các axit béo. Chúng chia ra 2 nhóm là axit béo no và axit béo không no:
- Axit béo no: Axit panmitic, axit stearic, axit caprylic, chủ yếu tìm thấy trong mỡ của động vật.
- Axit béo không no: Axit oleic, axit oxalic, axit linoleic, alpha linolenic hoặc axit arachidonic.
Chức năng dinh dưỡng của chất béo là gì?
Dự trữ và cung cấp năng lượng
Vai trò quan trọng nhất của chất béo là dự trữ và cung cấp năng lượng cho cơ bắp và các hoạt động sống của cơ thể. Như đã nói ở trên, 1 gam chất béo có đến 9 calo, tăng hơn gấp đôi lượng calo từ carbohydrate và protein. Chất béo đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động sống của tế bào, vì chúng có mặt trong màng các tế bào lẫn màng của nội quan các tế bào: ti thể và nhân.
Nhưng cũng bởi vì chất béo có hàm lượng calo cao, bạn cần giới hạn chế độ ăn uống của bạn từ 20-35% calo từ chất béo. Dựa trên chế độ ăn 1.800 calo, khuyến cáo này có lượng từ 40-70 gram chất béo hàng ngày.
Hấp thụ Vitamin
Một số loại vitamin dựa vào chất béo để hấp thụ và lưu trữ. Vitamin A, D, E và K, được gọi là vitamin tan trong chất béo, không thể hoạt động mà không có đủ lượng chất béo hàng ngày. Nếu bạn không đáp ứng lượng chất béo hàng ngày của bạn hoặc theo một chế độ ăn ít chất béo, việc hấp thụ các vitamin này có thể bị hạn chế. Những loại vitamin này đóng vai trò hết sức quan trọng trong cơ thể con người như khả năng có thể đáp ứng miễn dịch của cơ thể, chức năng thị giác, chống lại lão hóa,... Vậy nên, thiếu chất béo có thể dẫn đến suy giảm chức năng.
Cung cấp axit cần thiết
Chất béo cũng là nguồn cung cấp các axit béo thiết yếu mà cơ thể không có khả năng tự tổng hợp như axit béo omega-6 và axit béo omega-3. Omega-6 có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu mè, dầu đậu nành, lượng ít hơn trong dầu đậu phộng Omega-3 có nhiều trong các loại dầu cá.
Tùy thuộc vào độ bão hòa, chất béo được phân ra thành axit béo no và axit béo không no. Trong đó, chất béo từ động vật gồm mỡ, bơ có nhiều axit béo no. Tất cả những loại axit béo này đều giữ những vai trò quan trọng để duy trì một cơ thể khỏe mạnh.
Giúp hằng định nhiệt độ cơ thể với môi trường
Bên cạnh các chức năng dinh dưỡng trên, chất béo còn giúp bảo vệ cơ thể khỏi những biến đổi nhiệt độ. Các tế bào mỡ, được lưu trữ trong mô mỡ, cách nhiệt cơ thể của bạn và giúp duy trì nhiệt độ cơ thể bình thường.
Nhu cầu chất béo của cơ thể người là bao nhiêu?
Chất béo là nguồn thiết yếu trong chế độ ăn, tuy nhiên, nhu cầu chất béo là vừa phải, chỉ nên chiếm 20 - 25% nhu cầu năng lượng. Ở mỗi độ tuổi khác nhau, nhu cầu chất béo cũng khác nhau.
Nhu cầu chất béo ở trẻ
Theo Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế đưa ra lời khuyên về lượng tiêu thụ đối với chất béo trong bữa ăn hàng ngày ở người lớn trưởng thành chỉ nên từ 18 đến 25% năng lượng toàn khẩu phần. Trẻ em hay phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú đều là những đối tượng có nhu cầu tiêu thụ lượng nhiều chất béo hơn hết, trong đó:
Trẻ sơ sinh được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ hoàn toàn, hơn một nửa thành phần năng lượng cung cấp cho cơ thể là chất béo từ sữa mẹ mang lại, vì thế nhóm đối tượng này đã được cung cấp đầy đủ chất béo. Nếu trẻ nhỏ chưa đủ 6 tháng tuổi được nuôi bằng sữa công thức cần được đảm bảo tỷ lệ năng lượng từ chất béo cung cấp tối thiểu 40% tổng toàn năng lượng.
Với trẻ nhỏ trên 6 tháng đến 1 tuổi, nhu cầu bổ sung chất béo ở trẻ cần là tới 40% tổng toàn bộ năng lượng khẩu phần ăn. Trẻ nhỏ trên 1 tuổi đến 3 tuổi sẽ cần tới 40% tổng năng lượng chất béo.
Nhu cầu chất béo ở người lớn
Lượng chất béo nên ăn tùy thuộc vào lượng calo cơ thể cần cho việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng. Việc này cũng nên quyết định dựa trên dáng người và chế độ ăn của từng người.
Một phụ nữ trung bình cần ăn khoảng 1300 calo mỗi ngày để duy trì và 1000 calo để giảm 0.5 kg mỗi tuần. Một người đàn ông trung bình cần 1650 calo để duy trì, và 1300 calo để giảm 0.5 kg mỗi tuần.
Thông thường, người trưởng thành nên đáp ứng được tỷ lệ năng lượng từ chất béo cung cấp 18-25% tổng toàn năng lượng.Tuy nhiên, mỗi người nên ăn bao nhiêu còn cần nhìn vào nhiều yếu tố như độ tuổi, chiều cao, cân nặng hiện tại, mức độ hoạt động, mức chuyển hóa và một số yếu tố khác. Nếu đang thừa cân, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyên rằng bạn nên ăn ít hơn 30% tổng lượng calo từ chất béo.
Như vậy, việc bổ sung chất béo cho cơ thể là rất quan trọng. Khi sử dụng đúng loại và đúng lượng, chất béo chắc chắn sẽ mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Hy vọng bằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm về chất béo và chức năng dinh dưỡng của nó. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!
---------------------------
VỀ HAPPIOHA
HAPPI OHA ra đời từ khao khát của một dược sĩ trẻ người Việt, sau khi chứng kiến bao người phải gác lại những hoài bão vì các căn bệnh mãn tính, mà 95% trong số đó bắt nguồn từ chế độ ăn uống và lối sống thiếu vận động.
OHA nhận thấy rằng chỉ khi khoẻ mạnh về thể chất lẫn tinh thần, ta mới có thể khai phá trọn vẹn tiềm năng, sống hữu ích, cũng như trải nghiệm đến tận cùng hạnh phúc và tự do.
HAPPI OHA luôn mong muốn giúp mọi người biến lối sống lành mạnh trở thành một sự lựa chọn dễ dàng. Tất cả sản phẩm được tạo ra với sự tận tuỵ trong từng công đoạn chế biến thủ công, mang trọn những tinh tuý của mẹ thiên nhiên, cung cấp nguồn năng lượng tốt lành nhất cho người hữu duyên lựa chọn thưởng thức.
Tham khảo một số sản phẩm dinh dưỡng lành mạnh của HAPPI OHA tại đây.
